De twee afkortingen waar we in dit artikel steeds naar refereren zijn:
LUA: is de afkorting voor Low Urine Acid en betekent laag in urinezuur, het is een Dalmatische hond die geen uraatgruis aanmaakt. Ooit is hier een Pointer ingekruist.
HUA: is de afkorting voor High Urine Acid,  hoog in urinezuur, het is een Dalmatische hond die wel uraatgruis aanmaakt. Hier is geen Pointer ingekruist.

Laten we bij het begin beginnen. Alle HUA Dalmatische honden zijn behept met een genetische afwijking waardoor zij in meer of mindere mate blaasgruis van het type uraat aanmaken. Zie voor meer informatie de pagina "Blaasgruis type Uraat".

Dr. Robert Schaible, woonachtig in Amerika, geneticus en fokker van Dalmatische honden was van mening dat deze enkelvoudige recessieve overerving gecorrigeerd kon worden door het inkruisen van een ander ras. En zo geschiedde. In 1973 heeft Dr. Robert Schaible een AKC (American Kennel Club) geregistreerde Pointer reu gekruist met een AKC geregistreerde Dalmatische hond teef, met als doel het defecte ‘urinezuur metabolisme gen’ te repareren. Omdat de nakomelingen een laag urinezuur houdende urine hebben noemen we deze honden LUA, Low Urine Acid. Eén van de nakomelingen van deze eerste kruising met het gerepareerde gen kreeg de naam Stocklore Hybrid. Zij werd teruggekruist op een raszuivere Dalmatische hond en hun nakomelingen gaven dit gerepareerde gen ook weer door aan ongeveer 50% van hun nakomelingen.

Vandaag de dag zijn we minimaal 12 generaties verder van deze originele eerste kruising.

De eerste originele kruising Pointer x Dalmatische hond. Haar naam is Stocklore Hybrid. Zoals je hierboven op de foto kunt zien, lijkt de nakomeling uit de eerste kruising nog niet echt op een Dalmatische Hond. Vandaag de dag lijken de LUA’s steeds meer op de HUA’s, hoewel de echte kenner vaak nog wel het verschil ziet. Dat verschil zit in bevlekking en in type, maar de afgelopen jaren zijn zowel de bevlekking als het type fors verbeterd en wordt het verschil tussen LUA’s en HUA’s alsmaar kleiner. De LUA’s doen het inmiddels ook uitstekend op de hondenshows, tussen de HUA’s.

De eerste LUA’s werden overigens pas in 2011 door de Amerikaanse en de Engelse Kennelcub geregistreerd als Dalmatische hond en kregen pas vanaf die tijd een officiële stamboom. Inmiddels wordt er door diverse fokkers wereldwijd gefokt met nakomelingen uit dit backcross project.
In 2017 werd het eerste LUA nestje in Nederland geboren bij kennel Namara’s. Zo nu en dan worden er in Nederland LUA nestjes gefokt. De D.C.N. staat positief tegenover het fokken met LUA’s.

Een kleuroverzicht van de mogelijke kruisingen:
De kleurtjes:
LUA homozygoot (2 kopieën van het gezonde gen).
LUA heterozygoot (1 kopie van het gezonde gen).
HUA (de gewone Dalmaat).

De mogelijke combinaties en uitkomst:
LUA + LUA = 100% LUA
HUA + HUA = 100% HUA
LUA + LUA = 50% LUA, 50% LUA
HUA + LUA = 50% LUA, 50% HUA
HUA + LUA = 100% LUA
LUA + LUA = 25% LUA, 50% LUA, 25% HUA

Wanneer je dus een LUA [Uu] kruist met een HUA Dalmatische hond [uu] zullen in theorie de helft van de pups [Uu] zijn en de andere helft [uu]. Oftewel ongeveer 50% zal geen uraatgruis meer aanmaken en 50% zal dit nog wel doen. Inmiddels zijn er LUA’s die homozygoot zijn voor het gerepareerde gen [UU] en wanneer deze weer gekruist worden met HUA’s worden daaruit allemaal pups geboren die geen uraatgruis meer aanmaken.

Om meer te weten te komen over de LUA’s of het zogeheten Dalmatian Backcross Project, verwijzen we naar de website: LUA Dalmatian World.

Bovenstaande foto laat het verschil zien tussen urine met en zonder uraatgruis. De urine op de foto links is helder en zonder uraatgruis. De urine op de foto rechts is van een HUA pup en bevat veel uraatgruis, waardoor deze troebel is.

Lizzy Plat - Coelers
Kynologische commissie